حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا

عصر دوحزبی آمریکا

انتخابات سال ۱۸۲۴ فصل جدیدی را در تاریخ احزاب ایالات متحده بدنبال آورد. در این انتخابات و در غیاب حزب فدرالیست، ۴ تن از شخصیت ها ی برجسته حزب جمهوریخواه دموکراتیک خود را نامزد پست ریاست جمهوری کردند.

بدنبال بروز شکاف در داخل حزب جمهوریخواهان دموکراتیک، جان کوئینسی آدامز رپیس جمهور منتخب توسط مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا و هنری کلی ، وزیر خارجه به همراه دیگر فدرالیست های قدیمی، حزب «جمهوریخواهان ملی» (The Natioal Republican Party) را بوجود آورند. در مقابل جکسون با پشتیبانی توده مردم به بازسازی ساختار حزب جمهوریخواه دموکراتیک پرداخت و نخستین کنوانسیون حزبی را در تاریخ ایالات متحده برگزار کرد. وی با ارائه یک بیانیه حزبی (Platform) به انسجام درونی حزب پرداخت و بدلیل حمایت گسترده عمومی به عنوان رهبر حزب برگزیده شد. فعالیت حزبی ۴ ساله جکسون در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۸۲۸ به ثمر نشست و وی توانست با کسب ۱۷۸ رای مجمع انتخاباتی در مقابل ۸۳ رای، جان کویئنسی آدامز و فدرالیست های کهنه کار را قاطعانه شکست دهد.

درخلال دوره اول ریاست جمهوری جکسون، نقش اجتماعی طبقه نوظهور کارگردر صحنه سیاسی ایالات متحده تثبیت شد. توسعه و پیشرفت صنعتی در ایالت های شمالی، صدها هزارکارگر حرفه ای را وارد عرصه مناسبات اجتماعی کرد و ازآنان یک نیروی تاثیر گذار درمقابل بانکداران و صنعتگران شمالی و زمینداران جنوبی بوجود آورد. تحولات آینده موجب گشت حزب دموکرات در میان طبقه کارگر نفوذ و گسترش چشمگیری بدست آورد و از این نیروی رشد یابنده دررقابت با جمهوریخواهان بهره گیرد.

۲۰ سال بعد در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۸۴۸، کنوانسیون ملی حزب جمهوریخواهان دموکراتیک، تغییر نام حزب را به تصویب رساند و براساس این تصمیم ” حزب دموکرات ” رسماً متولد شد. در همین کنوانسیون اعضاء برای رفع خلاء مدیریت حزب در خلال برپایی ۲ کنوانسیون ملی، کمیته ملی ‍حزب دموکرات (The Democratic National Commitee) تشکیل دادند تا به فعالیت های حزب سروسامان دهد. این کمیته در حال حاضر ، قدیمی ترین کمیته حزبی جهان به شمار می آید.

بروز جنگ داخلی آمریکا میان طرفداران الغاء برده داری و هواداران نظام برده داری در سال ۱۸۶۰ برای حزب دموکرات فاجعه آفرید. این حزب به همراه ایالت های جنوبی از شمالی های جمهوریخواه به سختی شکست خورد و برای چند دهه به یک نیروی سیاسی درجه دوم تبدیل شد.
 

احیای قدرت حزب دموکرات آمریکا

درآستانه قرن بیستم، دموکرات ها به تدریج از لاک دفاعی خود در ایالت های سابقاُ برده دار جنوبی خارج شده و گروههای اجتماعی جدیدی را به سوی خود جلب کردند. علاوه بر مهاجرین جدید، کارگران و اعضاء اتحادیه های کارگری درطول همین سالها به حزب دموکرات پیوستند. توجه به زندگی فلاکت بار کارگران علاوه بر اینکه پشتوانه قدرتمندی برای دموکرات ها به ارمغان آورد، این امکان را برای جنوبی های شکست خورده در جنگ داخلی فراهم کرد که از سرمایه داران شمالی انتقام بگیرند. انتخابات عمومی سال ۱۹۱۲، دموکرات ها را بار دیگر به قدرت بازگرداند. وودرو ویلسون نامزد حزب دموکرات با شعار بهبود شرایط زندگی و مبارزه با سرمایه داران بزرگ وارد میدان شد و توانست با یک پیروزی قاطع رقبای خود را شکست دهد.
اما شرایط در دوره دوم ریاست جمهوری ویلسون بسیار تغییر کرد. وی هنگامی مجدداً به کاخ سفید راه یافت که در اروپا، جنگ میان دولت های بزرگ شعله ور بود وملت آمریکا با نگرانی تحولات جنگی اروپا را دنبال می کردند.ویلسون در جریان مبارزات انتخاباتی خود بارها قول داده که ایالات متحده را از جنگ اروپا دور نگه دارد و تلاش نماید صلح عادلانه ای را در این قاره برقرار سازد. لیکن تحولات پرشتاب بعدی،خلاف وعده های ویلسون را ثابت کرد. وی که درژانویه ۱۹۱۷ از برابری کلیه ملل، آزادی دریاها، تحدید تسلیحاتی وتشکیل سازمان ” اتحاد به منظور صلح” ضمن به میان آورده بود در مارس همان سال با حمله مداوم زیردریایی های آلمانی به کشتی های تجاری آمریکایی مواجه گشت. این کشتی ها نیازهای جنگی و تدارکاتی ارتش بریتانیا و فرانسه را به جبهه جنگ اروپا منتقل می کردند. با حمله آلمانی ها به کشتی های آمریکایی،سرانجام ورود ایالات متحده آمریکا به جنگ جهانی اول اجتناب ناپذیر شد و با اعلان جنگ کنگره ایالات متحده آمریکا علیه آلمان در ۶ آوریل۱۹۱۷ ایالات متحده وارد جنگ جهانی اول شد.این تصمیم بعدها به شکست دموکرات ها در انتخابات سال ۱۹۲۰ منجر شد .
 

عصر نیودیل حزب دموکرات آمریکا

در فاصله شکست دموکرات ها درانتخابات سال ۱۹۲۰ تا پیروزی فرانکلین روزولت در سال ۱۹۳۲، جمهوریخواهان قدرت را در کنگره و کاخ سفید در اختیار گرفتند وبرنامه های محافظه کارانه خود را به اجرا در آوردند. هاردینگ کولینگ و هوور با کنار گذاشتن برنامه های اجتماعی دموکرات ها، عدم دخالت دولت در اقتصاد را سرلوحه برنامه های خود قراردادند. بنابراین هنگامی که روز یکشنبه سیاه در۲۹ اکتبر ۱۹۲۹ از راه رسید و وخیم ترین بحران اقتصادی را با خود به همراه آورده جمهویخواهان از یافتن راه حلی برای خروج از بحران ناکام ماندند. بدنبال آن،ورشکستگی صدها بانک و کارخانه، از بین رفتن پس انداز شهروندان و بیکاری، فقر و گرسنگی از راه رسید بدون آنکه دولت بتواند از سقوط اقتصاد جلوگیری بعمل آورد. در چنین شرایط وخیم اقتصادی، حزب دموکرات با فرانکین روز ولت به میدان آمد و با طرح نیودیل New Deal در انتخابات سال ۱۹۳۲ به پیروزی رسید.

در سال ۱۹۴۰ هنگامی که پایان دور دوم ریاست جمهوری روزولت نزدیک می شد همگان تصور می کردند سنت دیرینه جرج واشنگتن حفظ خواهد شد.اما روزولت یکبار دیگر از سوی کنوانسیون ملی دموکرات به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری برگزیده شد. اگر چه شروع جنگ جهانی دوم در اروپا در پذیرش این تصمیم موثر بود، لیکن شرایط آن زمان نشان داد که فردی بهتر از روزولت نمی تواند کشور را از دوران پس از بحران به سلامت خارج نماید. بنابراین روزولت یکبار دیگر وارد نبردهای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا شد و به راحتی توانست رقیب جمهوریخواه خود را با فاصله زیاد شکست دهد. بدین ترتیب وی نخستین رئیس جمهوری بود که برای ۳ دوره در کاخ سفید ماندگار شد. وی بار دیگر در انتخابات سال ۱۹۴۴ به پیروزی دست یافت و علیرغم اینکه از بیماری رنج می بردو بر روی صندلی چرخدار نشسته بود، مسئولیت قوه مجریه را بر عهده گرفت. اما بیماری به وی اجازه نداد چهارمین دوره ریاست جمهوری خود را به پایان برساند و در سال ۱۹۴۵ درگذشت. ۶سال پس ازمرگ روزولت، اصلاحیه بیست و دوم قانون اساسی ایالات متحده آمریکا به تصویب رسید و مدت زمان ریاست جمهوری را تنها به دو دوره متوالی محدود کرد.

دردوره ریاست جمهوری هری ترومن که از سال ۱۹۴۵ جانشین روزولت شد و در انتخابات ۱۹۴۸ از جانب مردم برگزیده شد، ۲ رویداد مهم و حساس داخلی روی داد. برای نخستین بار درتاریخ ایالات متحده، کنگره از دست رئیس جمهور خارج شد و سیستم حکومتی دو حزبی در آن سال بوجود آمد. مهم‌تر از آن، تعارض و کشمکش میان دو حزب حاکم برکاخ سفید و کنگره به اندازه دوران پس از جنگ جهانی دوم عمیق و طولانی نبود.
 

جامعه بزرگ در حزب دموکرات آمریکا

۲ دوره ریاست جمهوری دوایت آیزنهاور از راهیابی دموکرات ها به کاخ سفید جلوگیری بعمل آورد. اما در انتخابات سال ۱۹۶۰ که نشانه های تغییر درجامعه ایالات متحده آمریکا به خوبی نمایانگر بود، دموکرات ها یکبار دیگر به پیروزی دست یافتند. جان اف کندی نامزد حزب دموکرات با فاصله اندکی ریچارد نیکسون جمهوریخواه را شکست داد و به عنوان جوان ترین رئیس جمهور ایالات متحده با ۴۳ سال سن به کاخ سفید راه یافت. وی برخلاف کلیه روسای جمهور این کشور کاتولیک بود و پیروزی وی، به تسلط مطلق جامعه پروتستان بر زندگی سیاسی آمریکا پایان داد. وی برنامه های اجتماعی گسترده ای را به کنگره ارائه کرد که اکثراً از سوی نمایندگان محافظه کار هردو حزب جمهوریخواه ودموکرات رد شد. کندی همچنین گام هایی برای رفع تبعیض نژادی درایالت های جنوبی به مرحله اجرا گذاشت.این برنامه ها پس از ترور وی در دالاس و توسط لیندون جانسون ادامه یافت.

با ترور کندی در سال ۱۹۶۳، لیندون جانسون معاون وی، مسئولیت ریاست جمهوری را بر عهده گرفت و توانست با پیروزی در انتخابات ۱۹۶۴ یک دوره دیگر در کاخ سفید بماند. وی با شعار ” جامعه بزرگ ” Great Society و با هدف رفع فقر، گرسنگی و تبعیض پا به عرصه انتخابات سال ۱۹۶۴ گذاشت.

 

دوران افول حزب دموکرات آمریکا

با پایان یافتن دهه ۱۹۶۰، دیدگاه ملت آمریکا در قبال دولتمردان دموکرات تعییر یافت و انگیزه برای انتخاب فرد جدید با شعارهای جدید روز به روز بیشتر قوت گرفت. درانتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۶۸ ریچاردنیکسون از حزب جمهوریخواه به عنوان مردی با ایده های جدید راهی کاخ سفید شد. وی و جانشینش جرالد فورد به مدت ۸ سال، دموکرات ها را از کاخ سفید دور نگه داشتند تا اینکه رسوایی واترگیت و شکست تحقیر آمیز ارتش آمریکا درویتنام یکبار دیگر افکار عمومی را برای یک رئیس جمهور دموکرات مهیا ساخت. جیمی کارتر با هدف پیشبرد دولت رفاهی و تاکید بر مسائل اخلاقی و حقوق بشر در سال ۱۹۷۶ به پیروزی رسید. وی بلافاصله پس ازورود به کاخ سفیدعلیرغم مخالفت محافظه کاران کنگره، اصلاحات اجتماعی خودرا ارائه نمود. کارتر با افزایش مالیات ها به جنگ کسری بودجه رفت و در برنامه های انرژی ایالات متحده تجدید نظر کرد.در عرصه سیاست خارجی کارتر از یکسو با برپایی کنفرانس کمپ دیوید و صلح میان مصر و اسرائیل به یک دستاورد بزرگ دربحران خاور میانه و جلب نظر گروههای یهودی داخل آمریکا نایل شد و از سوی دیگر دولت وی بدلیل به گروگان گرفته شدن ۵۲ دیپلمات این کشور درتهران فلج گردید.
گروگانگیرى در تهران، ۴۴۴ روز به طول انجامید و تنها زمانى پایان یافت که کارتر در پى شکست از ریگان کاخ سفید را ترک کرده بود. این ماجرا که پس از شکست در جنگ ویتنام بزرگ‌ترین ضربه را به روحیه ملت آمریکا وارد ساخت، یک سال آخر ریاست جمهورى کارتر را کاملاً تحت الشعاع خود قرار داد.
 

بازگشت به قدرت حزب دموکرات آمریکا

هنگامى که عملیات نجات گروگان ها در طبس شکست خورد این ماجرا به یک رسوایى کامل بدل گشت. ناکامى در عرصه بین المللى شکست کارتر و دموکرات ها را در انتخابات ۱۹۸۰ به دنبال آورد و این حزب را به مدت ۱۲ سال از کاخ سفید دور نگه داشت. تا اینکه در سال ۱۹۹۲ بیل کلینتون رهبرى دموکرات هاى جوان و لیبرال مسلک را به عهده گرفت و توانست براى ۸ سال و تا پایان قرن بیستم اداره کشور را در دست گیرد.

کلینتون از هنگام ورود به کاخ سفید، طرح هاى جسورانه را به مرحله اجرا گذاشت. وى پس از ۱۲ سال حاکمیت محافظه کاران، مالیات ها را افزایش داد و در پایان زمامدارى خود ۱۳۰ میلیارد دلار مازاد بودجه بر جاى گذاشت. در عرصه مسائل اجتماعى، وى از ورود همجنس بازان به ارتش حمایت کرد و با کمک همسرش، هیلاری کلینتون تلاش مداومى را براى تصویب قوانین بیمه هاى اجتماعى صورت داد. از سال ۱۹۹۳ که جمهوریخواهان پس از ۴۰ سال کنترل هر دو مجلس کنگره را در دست گرفتند، نبرد میان لیبرال ها و محافظه کاران شدت گرفت. این نبرد حتى به تعطیلى یک هفتگى دولت فدرال به دلیل تصویب نشدن لایحه بودجه انجامید. محافظه کاران همچنین پرونده هاى حقوقى مالى _ اخلاقى را علیه کلینتون ها به راه انداختند. بیل کلینتون در سال ۱۹۹۹ تا یک قدمى استیضاح و برکنارى پیش رفت و تنها با یک راى توانست از چنگ دشمنانش بگریزد. ماجراى رسوایى اخلاقى مونیکا لوینسکى ( رسوایی مونیکا گیت ) ، دو سال آخر ریاست جمهورى کلینتون را تحت الشعاع خود قرار داد و حتى ال گور، معاون کلینتون و نامزد دموکرات ها در انتخابات سال ۲۰۰۰ را نیز بى نصیب نگذاشت. در جریان انتخابات سال ،۲۰۰۰ دموکرات ها به رغم تبلیغات سنگین محافظه کاران به پیروزى در جلب آراى مردمى دست پیدا کردند، اما جمهوریخواهان با دخالت در انتخابات ایالت فلوریدا، سرانجام پس از ۳۵ روز کشمکش حقوقى و سیاسى، جرج دبلیو بوش را به کاخ سفید فرستادند. بدین ترتیب قرن بیستم که با حاکمیت جمهوریخواهان آغاز شده بود، با حاکمیت دموکرات ها پایان یافت.
 

جناح بندی داخلی  آمریکا

جناح سوسیال دموکراتیک چپ

این جناح منتهى الیه سمت چپ حزب دموکرات را تشکیل مى دهد. الگوى سیاسى رهبران این جناح، احزاب سوسیالیست اروپایى است. سوسیال دموکراتیک چپ حزب دموکرات خواهان ایفاى نقش بهتر براى دولت، افزایش مالیات ها و تاکید بیشتر بر برنامه هاى اجتماعى و رفاهى است. ایالت هاى شمال شرقى و شمال غربى، به ویژه ایالت واشینگتن پایگاه اصلى جناح چپ حزب دموکرات محسوب مى شود. باربارا لى نماینده مجلس و دنیس کوسینیچ رقیب جان کرى در انتخابات درون حزبى سال ۲۰۰۴ حزب دموکرات از جمله شاخص ترین چهره هاى جناح سوسیال دموکراتیک چپ حزب دموکرات به شمار مى آیند. انجمن حزبى کنگره پیشرو و محفل اصلى این جناح است.
 

لیبرال هاى سنتى

در یک گام به سوى راست، جناح لیبرال هاى سنتى بعد از جناح سوسیال دموکراتیک چپ قرار مى گیرد. این جناح خود را پیرو اندیشه هاى «جامعه بزرگ» لیندون جانسون مى داند. برخلاف سوسیال دموکرات ها، لیبرال هاى سنتى بر اقتصاد آزاد و محدود شدن نسبى قدرت دولت تاکید مى کنند، اما در عین حال خواهان گسترش بیمه هاى اجتماعى و تقویت خدمات درمانى هستند. از نظر این جناح، دولت موظف است براى تامین نیاز هاى اقشار فقیر و کم درآمد مالیات ها را افزایش دهد. بدنه اصلى حزب دموکرات ها را جناح لیبرال هاى سنتى تشکیل مى دهد. سناتور هیلارى کلینتون، نانسى پلوسى رپپیس مجلس نمایندگان و جان کرى نامزد دموکرات ها در انتخابات سال ،۲۰۰۴ جناح لیبرال هاى سنتى را نمایندگى مى کنند. این جناح دوران حکومت ۸ ساله بیل کلینتون را عصر طلایى لقب داده است.
 

لیبرال هاى میانه و راست میانه

این دو جناح به طور مشترک در میان دو جناح چپ (سوسیال دموکراتیک چپ و لیبرال هاى سنتى) و راست (محافظه کاران سبک جمهوریخواهى) قرار مى گیرند. میانه رو هاى حزب دموکرات نه به اندازه چپ ها منتقد نظام سرمایه دارى هستند و نه به اندازه راست ها از اقتصاد آزاد و عدم دخالت دولت در اقتصاد حمایت مى کنند. از نظر میانه روها باید میان عدالت اجتماعى و رشد اقتصادى توازى برقرار شود. به همین دلیل برخى از اعضاى این جناح در کنگره به کاهش مالیات ها راى مى دهند و لیبرالیسم اجتماعى نظیر همجنس گرایى و سقط جنین را مغایر اصول اخلاقى و مذهبى ارزیابى مى کنند.سناتور ژوزف لیبرمن نامزد پست معاونت ریاست جمهورى در انتخابات سال ۲۰۰۰ از حزب دموکرات عمده ترین چهره راست میانه است. هوارد دین فرماندار سابق ایالت ورمونت، در جرگه هواداران جناح لیبرال هاى میانه قرار دارد. پایگاه سنتى جناح راست میانه، ایالت هاى جنوبى سواحل شرقى آمریکا و ایالت هاى جنوبى دریاچه هاى بزرگ است.
 

راست محافظه کار

نزدیک ترین جناح حزب دموکرات به حزب جمهوریخواه را تشکیل مى دهند. این جناح با حفظ اصول کلى ایدئولوژى چپ، خواهان کاهش نقش دولت، کاهش مالیات ها، تقویت بنگاه هاى خصوصى و رونق بازار هاى تجارت آزاد در خارج از آمریکا هستند. این جناح در حقیقت بقایاى حزب دموکرات در پیش از جنگ هاى داخلى آ مریکا را نمایندگى مى کند. از این رو برخلاف روح کلى حزب دموکرات که از جامعه چند نژادى حمایت مى کند، محافظه کاران حزب دموکرات به شدت نژادپرست هستند. آنان همچنین با لیبرال هاى شمال شرقى بر سر همجنس بازى، سقط جنین و کنترل اسلحه اختلاف نظر جدى دارند.روحیه ناسیونالیستى و مذهبى از دیگر ویژگى هاى جناح راست محافظه کار حزب دموکرات به شمار مى آید. از این رو جناح چپ و میانه حزب، راستگرایان را محافظه کاران سبک جمهوریخواهان لقب داده اند.
 

سازمان های زیر مجموعه

دموکرات های سگ آبی Blue Dog Democrats

انجمن دموکرات های آزاد Democratic Freedom Caucus

دموکرات های خارج Democrats Abroad

شورای رهبری دموکرات ها Democratic Leadership Council

حزب دموکرات دره سان فراندوDemocratic Party of the San Fernando Valley (DP/SFV)

کالج دموکرات ها College Democrats

دموکرات ها برای زندگی آمریکاییDemocrats for Life of America

انیستیتوی ملی دموکرات ها برای امور بین الملل National Democratic Institute for International Affairs

سازمان های غیر رسمی دموکرات ها Unofficial organizations for Democrats

کمیته انتخاباتی کنگره دموکرات ها Democratic Congressional Campaign Committee

کمیته انتخاباتی سنای دموکرات ها Democratic Senatorial Campaign Committee

دموکرات های پیشروی آمریکا Progressive Democrats of America

دموکرات های جوان آمریکا Young Democrats of America

فدراسیون ملی زنان دموکرات National Federation of Democratic Women

[نامزد های حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا

دموکرات‌های جوان

کمیته دموکرات‌های خارج از امریکا
 

منابع

آندره موروا ، " تاریخ آمریکا " ، نجفقلی معزی ، ( اقبال ، تهران ، ۱۳۸۳) ، چاپ دوم

بیل کلینتون ، " یک زندگی " ، بیژن اشتری ، ( انتشارات مهد فرهنگ ، تهران ، ۱۳۸۴ ) چاپ اول
رابرت شولزینگر ، " دیپلماسی آمریکا در قرن بیستم " ، حمید رفیعی مهرآبادی ، ( دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی ، تهران ، ۱۳۷۹) ، چاپ اول
مارکوس وب ، " ایالات متحده آمریکا " ، فاطمه شاداب ، ( ققنوس ، تهران ، ۱۳۸۳) ، چاپ اول
فرانک ال. شوئل ، " آمریکا چگونه آمریکا شد ؟ " ، ابراهیم صدقیانی ، ( انتشارات امیر کبیر ، تهران ، ۱۳۸۳) ، چاپ سوم
حسین حمیدی نیا ، " ایالات متحده آمریکا " ، ( دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی ، تهران ، ۱۳۸۲) ، چاپ اول
آلن بارکر ، " جنگ داخلی آمریکا " ، دکتر حسن مرندی ، ( سازمان کتابهای جیبی ، تهران ، ۱۳۴۶ ) ، چاپ اول ، ۲۷۶ صفحه